Πιτσιναίικα

Τα Πιτσιναίικα βρίσκονται βόρεια από τη Βελβίνα, επί του επαρχιακού δρόμου που οδηγεί στο Ριγάνι, στη ΝΔ πλευρά του όρους Ριγάνι. Το όνομα προήλθε από το όνομα του πρώτου οικιστή που λεγόταν Πετσίνης (Πιτσίνης). Είναι γραφικό χωριό, πνιγμένο στο πράσινο. Κατά την παράδοση ο ενοριακός ναός της Αγίας Παρασκευής είναι κτισμένος στα ερείπια παλαιού Μοναστηριού. Προ 20 ετών κτίσθηκε ο ναός του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου.

Στο τοπικό διαμέρισμα Πιτσιναίικων υπάγεται και ο συνοικισμός Καστράκι που βρίσκεται βορειότερα σε υψόμετρο 430 μ. Το Καστράκι με την περιφέρειά του ονομαζόταν Βρώμιαρη (Βρομιάριν) μέχρι το 1940 και ήταν παλαιό ζευγοστάσιο που ανήκε στο Μοναστήρι Παναγιά Φιλοθέου, που καταργήθηκε το 1833. Βόρεια από τον οικισμό σε δυσπρόσιτο λόφο ανάμεσα σε χειμάρρους, που χύνονται στον Εύηνο και σε υψόμετρο 630 μ. βρίσκεται το βυζαντινό καστράκι, Βρομιάριν, το οποίο επί βενετοκρατίας συνέχισε να είναι οχυρωμένο, αλλά σήμερα είναι σε θλιβερή κατάσταση. Δεν αποκλείεται να ήταν εδώ και αρχαίο αιτωλικό φυλάκιο, αφού ο έλεγχος των ποταμών συνεχίσθηκε και από τους βυζαντινούς. Η λέξη βρομιάριν πιθανόν προήλθε από το βρόμος (βρέμω – βρομέω) που σημαίνει κρότος, θόρυβος, κλαγγή όπλων (στρατόπεδο). Κάτω από το μικρό οχυρό στον Εύηνο υπάρχει το τοπωνύμιο Γεφυρόλογγος που ισχυροποιεί την παράδοση ότι εκεί υπήρχε πέτρινο γεφύρι. Στο κέντρο του συνοικισμού είναι η εκκλησία Άϊ Γιώργης.

Στη θέση Λιτσέκι υπάρχει ιαματική πηγή ανεκμετάλλευτη. Άλλος συνοικισμός είναι η Συκιά που είναι κτισμένη σε λοφίσκο δυτικά του αμαξιτού δρόμου Ναυπάκτου – Μακρινού σε υψόμετρο 360 μ. Το παλαιότερο όνομα του συνοικισμού ήταν Χονδροκωστέικα από τον πρώτο οικιστή Κώστα Χονδροκώστα (γ. 1795). Η περιοχή, όπου εγκαταστάθηκε αρχικά ο Χονδροκώστας ήταν δυτικά του εθνικού δρόμου στη θέση “Παλιόχανο”, όπου λειτουργούσε μέχριτις αρχές του 1900 χάνι και νερόμυλος.