Το όνομα κατά μια άποψη προήλθε από την αρχαία παραθαλάσσια πόλη της Αιτωλίας, τη Χαλκίδα. Η ονομασία της πόλης πιστεύεται ότι προήλθε από το όρνιο Χαλκίνδη που ζούσε στην περιοχή ή από το γεγονός ότι η περιοχή έχει το χρώμα του χαλκού. Χαλκίς ή Χαλκία λεγόταν και η Βαράσοβα. Ο Δήμος Χάλκειας βρίσκεται στο ΝΔ άκρο της γεωγραφικής ενότητας Νότια Ναυπακτία. Δυτικά συνορεύει με το Δήμο Μεσολογγίου, ανατολικά με τους Δήμους Αντιρρίου και Ναυπάκτου, βόρεια έχει όριο τον ποταμό Εύηνο και νότια βρέχεται από τον Πατραϊκό κόλπο. Διοικητικά ανήκει στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.
